niedziela, 28 sierpnia 2022

Migawki z dzieciństwa. B.Dubus „Thekla i jej chłopakowy świat”

Moja 8-latka bardzo chciałaby mieć siostrę, ale nie brata, bo ma ich w domu już 3. W podobnej sytuacji jest też książkowa Thekla. Ma 3 starszych braci, i stąd czuje się czasem trochę samotna. Z drugiej jednak strony docenia i lubi ten chłopakowy świat, choć nie zawsze jest miło i przyjemnie. Chłopcy czasem śmieją się i z fantazją wygłupiają, a czasem krzyczą, biją się i niszczą coś przy okazji.

To, co w książce kluczowe, to zdjęcia. Naturalne, pełne emocji i energii czyli takie, jakie jest dzieciństwo.

Właściwie świat opisany w książce jest nie tylko chłopakowy, to po prostu sceny z życia pewnej rodziny, widziane z punktu widzenia 8-latki. Podobny album mógłby powstać o życiu każdej rodziny, gdzie są momenty lepsze i gorsze, a przeważają zwykle te zwyczajne, które i tak po latach wspominane są z nostalgią.

 
























Thekla i jej chłopakowy świat

B.Dubus

Wytwórnia 2010






czwartek, 25 sierpnia 2022

Trylogia z kapeluszem. J.Klassen "Gdzie jest moja czapeczka?", "O, kapelusz!"

Między słowami

Nie jest łatwo uważnie słuchać. Czasem wiele rzeczy zakładamy z góry; sens wypowiedzi, intencje rozmówcy, interpretacje zdarzeń. Trochę to w komunikacji pomaga, ale też czasem przeszkadza  – nie słuchamy siebie nawzajem zbyt uważnie, przez co trudniej się porozumieć.

Do uważnego słuchania zachęca trochę przewrotna książka J.Klassena „Gdzie jest moja czapeczka?” Miś szuka swojej czapeczki, w pewnym momencie nawet ją widzi (a nawet tego, kto ją zabrał!), uważne słuchanie i patrzenie utrudniają mu jednak jego własne emocje; choć w czasie poszukiwań spotyka wiele zwierząt, jego myśli cały czas są skupione na czapeczce.

To krótkie opowiadanie ma też trochę charakter detektywistyczny; winowajca, gdzieś między słowami, przyznaje się do zarzucanych mu czynów. „Gdzie jest moja czapeczka?” zachęca jednak przede wszystkim do uważnego słuchania i koncentracji na chwili obecnej.


















Klassen napisał w sumie 3 książki, gdzie przewija się motyw kapelusza. Autor wykorzystał go, by przyjrzeć się z bliska ludzkiemu zachowaniu. W części „Gdzie jest moja czapeczka?” zachęca do uważnego słuchania, w kolejnej zaś części, która również ukazała się w Polsce - „O!Kapelusz!” - autor używa kapelusza jako swoistego weryfikatora, która ma ukazać wewnętrzne motywacje i pragnienia bohaterów. Z drugiej części trylogii („This is not my hat”), której dotąd w Polsce nie było (a którą można obejrzeć na yt), czytelnik dowiaduje się, że każdy, nawet najbardziej sprytny plan, może zostać odkryty.























Cała kapeluszowa trylogia opiera się na kradzieży tytułowego kapelusza/czapeczki (choćby tylko w marzeniach). Klassen użył tej dość stresującej sytuacji, by w sposób bardzo prosty ukazać/zdemaskować rozmaite oblicza natury ludzkiej.

Nie da się nie zachwycać Klassenem, którego książki zaciekawią zarówno maluchy, jak i dadzą do myślenia dorosłym. Jeśli ktoś jest już znużony misiowymi tematami w literaturze dziecięcej, warto zajrzeć do Klassena. Jego książki to dowód na to, że mimo pozornego dobrostanu w literaturze, masa książkowych/życiowych tematów wciąż jest omijana/nie odkryta przez dziecięcych pisarzy. Krzepiące jest też to, że Klassen wierzy w inteligencję czytelnika; nie wszystko trzeba opisywać dosłownie – o ileż większa jest wtedy radość z czytania!;)

W części „O! Kapelusz!” warto jeszcze zwrócić uwagę na zmieniające się pory dnia. To, co przydarza się w dzień, w nocy nabiera innego charakteru. Noc ujawnia prawdziwe pragnienia, nawet te najbardziej ukryte.  

Z całej trylogii „O!Kapelusz!” ma najbardziej optymistyczną puentę – to te żółwie w kapeluszach spokojnie płynące ku gwiazdom. Pozostałe części kończą się przemocą, żaden z bohaterów nie weryfikuje swojej postawy i nie przechodzi przemiany, która przecież – nawet w przypadku kradzieży kapelusza – zawsze jest możliwa.

„O!Kapelusz” to książka, obok której można przejść obojętnie, a można też jej się przyjrzeć z bliska i pomyśleć o wielu ciekawych sprawach.



Klassen należy do najciekawszych twórców współczesnej literatury dziecięcej. W zeszłym roku ukazała się niezwykła "The Rock from the Sky". Chciałoby się, by i w Polsce ktoś wydał tą książkę.







Inna książka z ilustracjami Klassena i wydana w Polsce to "Sam i Dave kopią dół" a także "Laszlo boi się ciemności"



Gdzie jest moja czapeczka?

J.Klassen

Dwie Siostry 2016

wiek: 2+


wtorek, 23 sierpnia 2022

L.J.Kern „Bajki bajki bajki”

 Drapże mnie, małżonko!”

 Przeglądając wydanych jakiś czas temu „Admirałów wyobraźni”, najbardziej zainteresowała mnie twórczość A.Strumiłły i D.Mroza. I dziś książka z ilustracjami tego drugiego.

„Bajki bajki bajki” L.J.Kerna to bajki głównie dlatego, że bohaterami tych krótkich utworów są zwierzęta, a i tematyką nawiązują do twórczości mistrzów tego gatunku, czyli I.Krasickiego czy La Fontaine’a. Nie są to więc książki dla  dzieci, lecz raczej dla tych, którzy już coś niecoś o życiu wiedzą, bo bajkom Kerna zdecydowanie bliżej do satyry, ośmieszającej ludzkie przywary i słabości, niż do baśni.

Dużą zaletą książki jest współczesny i zgrabny język Kerna. Nie ma tu archaizmów jak u Krasickiego, można więc czytać i nie myśleć o zamierzchłych czasach, lecz o tych jak najbardziej współczesnych. I właściwie, choć w każdej bajce jest morał, Kerna dobrze się czyta dla samego poetyckiego języka – finezyjnego, zabawnego, pełnego ciekawych rymów, a zarazem bardzo zwyczajnego. Nie są to wiersze intelektualne, lecz raczej rozrywka, czasem może z nutką zadumy.

Równie mocno co treść, zachwycają ilustracje Mroza. Czarno-białe, delikatne, czasem humorystyczne lub nastrojowe. Mimo, że pierwsze wydanie ukazało się 60 lat temu, ani ilustracje ani treść bajek, nic a nic się nie zestarzały i wciąż zachwycają. Treściowy i ilustracyjny majstersztyk.

Książka ukazała się kilka lat temu, czekałam aż będzie można pożyczyć z biblioteki, w międzyczasie cały nakład został wyprzedany. Czyli jak to w życiu.

Jeśli ukaże się dodruk, nie będę już zwlekać z zakupem. Mam jednak nadzieję, że tym razem okładka nie będzie już taka żółtawa, lepszy byłby jakiś jaśniejszy odcień.

 


























Bajki bajki bajki

L.J.Kern, D.Mróz

Warstwy 2017

sobota, 20 sierpnia 2022

U.Hub, J.Muhle „O ósmej na arce”

Zbliża się potop, wszystkie zwierzęta mają wejść do arki Noego parami. Ale pingwinów jest trzech. Czy mogą tam wszystkie wejść?

Bohaterami książki U.Huba są zwierzęta, ale ich reakcje zdecydowanie odnoszą się do świata ludzi. To co interesujące, to użycie motywu biblijnego potopu by opowiedzieć o ludzkich dylematach i wątpliwościach –  jaki właściwie jest Bóg, czy wszystko widzi, kto pójdzie do nieba itd. Na te pytania czytelnik nie dostanie wprost odpowiedzi, bo też „O ósmej na arce” nie jest książką religijną, lecz bardziej filozoficzną, z mocnym akcentem psychologicznym i inteligentnym humorem. Ta mieszanka powoduje, że „O ósmej na arce” czyta się ekspresowo i żałuje, gdy już się kończy.

„O ósmej na arce” to jednak też książka dla tych, którzy lubią się zastanawiać i nie boją się pytań, czasem trochę przewrotnych.













„Kulawą kaczkę i ślepą kurę” też dobrze się czyta, choć „O ósmej na arce” jest moim zdaniem najlepsza z książek Huba, które do tej pory czytałam. Hub znów bawi się z czytelnikiem, a tym razem bohaterami książki są tytułowe dwie postaci, każda z jakimś defektem, w zasadzie uniemożliwiającym normalne funkcjonowanie. A jednak, w miarę lektury okazuje się, że ta para świetnie się dobrała i jest w stanie zajść naprawdę daleko, o wiele dalej niż się wydawało na początku. Znów mamy trochę filozoficznych i psychologicznych rozmyślań, zręcznie wplecionych w błyskotliwe dialogi. I kolejną dawkę inspiracji do rozmyślań nad naturą człowieka, co tak właściwie jest ważne w życiu, itp.

Książki są dedykowane dzieciom, jednak moje dzieci niestety po książki nie sięgnęły, wolą komiksy i typowe przygodówki. Za to ja czytałam książki z przyjemnością, bardzo ciekawie śledzi się grę, jaką Hub prowadzi z czytelnikiem.
















O ósmej na arce

U.Hub, J.Muhle

Media Rodzina 2010

Wiek: 10+

czwartek, 18 sierpnia 2022

J.Richter-Magnuszewska, J.Wajs „Dzicy przewodnicy”

Jak pięknie J.Richter-Magnuszewska zilustrowała „Dzikich przewodników"! Och i ach! Spotkamy tu całą gamę kolorów, których nazwy nie każdy zna (amarant, Magenta?), a które z pewnością są i Richter-Magnuszewska potrafi ich używać. Oprócz tego eleganckie roślinne marginesy, ornamenty, cienie, dużo przyrody i oczywiście zwierzęta, bo to o nich jest ta książka.

O ile warstwa ilustracyjna zachwyca, z treścią jest już trochę gorzej. Rozumiem zamysł autorki, żeby napisać o zwierzętach w kulturze, że są ważne i że trzeba je szanować, ale przyznam szczerze, że skrótowe opowieści o zwierzęcych mitach w odległych kulturach (Indie, Afryka, Ameryka) trudno się czyta i w głowie nie zostaje prawie nic. Może lepiej byłoby napisać o tych mitach trochę krócej, ale  szerzej przytoczyć jakąś opowieść, która potrafi zadziałać na wyobraźnię.

 
















Dzicy przewodnicy

J.Richter-Magnuszewska, J.Wajs

Nasza Księgarnia 2021

wiek: 7+

piątek, 12 sierpnia 2022

R.Jacobs, S.Williams „Co wstrząsa ziemią?”

Co wstrząsa ziemią, czyli co powoduje trzęsienia ziemi, tornada i rozmaite klęski żywiołowe? Na te wszystkie pytania można znaleźć odpowiedź w książce „Co wstrząsa ziemią?” R.Jacobsa. Oprócz krótkiego wyjaśnienia rozmaitych zjawisk fizycznych – w jaki sposób powstaje tsunami lub dochodzi do erupcji wulkanu – autorzy opisują też jak się zachować w takiej sytuacji, jak też przypominają największe klęski żywiołowe w historii.

Polecamy książkę dzieciom 7+

 






















Co wstrząsa ziemią?

R.Jacobs, S.Williams

Kropka 2022

Wiek: 7+

wtorek, 9 sierpnia 2022

R.Jędrzejewska-Wróbel, M.Oklejak „Szklana Góra. Baśń o odwadze”

Strach jest niezbędny do przeżycia, ale bywa go też w życiu za dużo, na tyle dużo, że staje się Królem Strachu, po prostu rządzi. Zabiera marzenia i każde siedzieć na bezpiecznej kanapie.

Również i Hania w ten sposób spędzała czas, bo bała się wielu rzeczy – burzy, psów, pająków, niemiłej pani w szkole itp. Pewnej nocy jednak przyśnił jej się sen o Szklanej Górze, zamku ze złota i Królowej, która pokazała jej, jak się lata… Dziewczynka bardzo chciała wrócić do snu, więc opisała go sobie w zeszycie. Myślała o nim coraz więcej i więcej, aż pewnego dnia postanowiła wspiąć się na zimną i niedostępną Szklaną Górę….

Dobra jest ta opowieść. Napisana współczesnym językiem i osadzona we współczesnych realiach, pokazuje jak bardzo strach może dominować w życiu, ale też, że można go pokonać, tak aby przyjął zwyczajne rozmiary. Gdy Król Strachu przestał rządzić, Hania nagle odkryła, że jest królową swojego życia.

„Szklana Góra” to już trzecia część, jaka ukazała się w ramach cyklu „Siedem szczęśliwych” – starych bajek opowiedzianych na nowo. „Dziwożona” niestety jest trochę tendencyjna, „Kwiat Paproci” również przewidywalny, „Szklaną Górę” czyta się najlepiej. Warto ją przeczytać z dzieckiem, zwłaszcza tym, które ma dużo obaw i nieśmiałości.

 






















Szklana Góra. Baśń o odwadze

R.Jędrzejewska-Wróbel, M.Oklejak

Bajka 2022

Wiek: 5+