„Być
oszukanym w polityce nie jest usprawiedliwieniem” L.Kołakowski
Nie ma
partii politycznej odpornej na pokusy tyranii. Jakby nie było, Hitler doszedł
do władzy wykorzystując mechanizmy w pełni demokratyczne. Ci, którzy chcą stać
na straży wolności i prawdy, nigdy nie spoczną.
T.Snyder
to amerykański historyk, który wiele lat spędził na badaniu historii Europy w
latach 30. XX wieku. „O tyranii” to jego książka-przestroga. Wskazuje w niej na
różne elementy ideologii nazistowskiej na które w porę nikt nie zareagował, a
które w efekcie doprowadziły do tragedii II wojny światowej. Nikt nie chciałby,
by ta historia kiedykolwiek się powtórzyła, stąd i 20 wskazówek Snydera, na
czym polega dobra postawa obywatelska, na co należy zwrócić uwagę i w obronie
czego walczyć. Są to min. takie zalecenia jak:
- „Nie
bądź z góry posłuszny”
- „Broń
instytucji”
- „Strzeż
się państwa jednopartyjnego”
-
„Pamiętaj o etyce zawodowej”
-
„Wyróżniaj się”
- „Wierz w
prawdę”
- „Bądź dociekliwy”
itd.
To trochę
przerażające, że prawdziwą legitymizację rządom faszystowskim w latach 30. dali
tak właściwie konformiści; nikt się nie sprzeciwił, gdy sąsiada zabrano do
więzienia, wywieziono do obozu. Stąd nawoływanie Snydera, by nie dać się porwać
wszechobecnej medialnej propagandzie, zachować niezależny osąd i wrażliwe na
krzywdę serce. Co ważne, każdy może mieć wpływ na powstrzymanie tyranii. Warto
realizować postulaty Snydera, czyli np. powielać w sieci tylko sprawdzone
informacje. W dobie wszechobecnych mediów społecznościowych walka o prawdę jest
wciąż tak samo trudna jak kiedyś, a może i trudniejsza.
„O
tyranii” to przy tym książka bogato ilustrowana. I dobrze, bo autor w ten
sposób wyłamuje się z kręgu odbiorców książek historycznych i publicystycznych
i może dotrzeć do szerszego grona czytelników. Czy kogoś interesuje polityka, czy
też nie, skutki działań tyranii u władzy wcześniej czy później dosięgną
każdego.
O tyranii.
Dwadzieścia lekcji jak stawiać opór
T.Snyder
Znak 2023
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz