J.Dąbrowska „Nie ma się czego bać”

 Lato sprzyja patrzeniu z perspektywy. Z dala od codziennego kieratu, lepiej widać upływający czas i co tak właściwie jest ważne. A co jest ważne?

J.Dąbrowska postanowiła zapytać o to Mistrzów – lekarzy, pisarzy, którzy mają już ok.80 lat, a więc, jak się można spodziewać, sporo w życiu przeżyli i pewnie wiedzą jak żyć.

Na szczęście rozmówcy Dąbrowskiej nie spieszą się z gotowymi poradami na ten temat, co świadczy o tym, że Dąbrowska rzeczywiście swoich rozmówców starannie dobrała. Niestety nie każdy mędrzec starzeje się dobrze, niektórzy wiecznie moralizują, inni są zgorzkniali, inni zaś pewni że już wszystko wiedzą.

Mistrzowie Dąbrowskiej rzadko przyznają, że coś wiedzą na pewno, a wręcz bardziej skłaniają się ku stwierdzeniu, że w życiu jest więcej szarości niż biało-czarnej pewności. Wszyscy urodzili się jeszcze przed wojną lub w jej trakcie i czuje się, że wyrośli w całkiem innej mentalności niż obecna. Dzięki temu można nauczyć się od nich dystansu do obecnie modnych poglądów życiowych, jak np. że w życiu trzeba odnieść sukces, że da się wieść życie idealne, że w ogóle istnieje jakiś przepis na życie. Podkreślają, że warto zostawiać dzieciom sporo autonomiczności, by poznawały konsekwencje swoich działań.

Do książki Dąbrowskiej można zajrzeć na różnych etapach życia. By zaakceptować zachodzące zmiany, by nie bać się panicznie nadchodzącej starości. Bo choć „starość nie radość”, to jednak cechuje ją spokojna pewność, której na próżno szukać w pełnej napięcia młodości.

Nie ma się czego bać

J.Dąbrowska

Agora 2015

K.Minasowicz "U z dwiema kropkami"

Dom. Najlepiej wiadomo, czym jest, gdy nagle się  go straci. Dom to zapach, ulubiony kubek, fotografie, ukochane zwierzęta i przede wszystkim ludzie. Na szczęście dom można też stworzyć na nowo.

„U z dwiema kropkami” to picturebook K.Minasowicz o tym, jak to jest dom stracić i odnaleźć go, ale już gdzieś indziej. Po stracie swojego domu bohaterka książki wyrusza w podróż, by trafić do miasta, gdzie nigdy nie była, gdzie wszystko jest obce, a przecież teraz tu ma być jej nowy dom. Minasowicz wraz ze swoją bohaterką zastanawia się, jak ten nowy dom znaleźć, jak go rozpoznać.

Z książki nie do końca to wynika wprost, ale Minasowicz tworząc swoją książkę miała na myśli za pewne przede wszystkim nowych mieszkańców Wrocławia w 1945 r. i później. Przyjechali tu z różnych stron Polski, na miejscu zastali czyjeś kubki, łóżka, meble. To miał być teraz ich dom. Jednak w książce Minasowicz przejrzą się także uchodźcy z Ukrainy, lub z innych stron świata. Każdy, kto kiedykolwiek musiał opuścić swój dom.

To, co robi największe wrażenie w książce (oprócz poruszonego tematu), to oszczędne kolaże Minasowicz. Opowiadają historię pierwszych powojennych mieszkańców Wrocławia, ale ocierają się też o teraźniejszość, odpowiadając na niewypowiedziane na głos pytania. Bo mieszkając we Wrocławiu w wielu miejscach czuje się, że jest to miasto, które budował ktoś inny, po kim nie zostało śladu, oprócz wciąż stojących domów. Z tego też być może wynika dwujęzyczność książki, bo mury we Wrocławiu wciąż mówią po niemiecku.

U z dwiema kropkami

K.Minasowicz

Widnokrąg 2025

wiek: 5+

J.Fosse "Dziewczynka ze skrzypcami", "Kant"

Jon Fosse to norweski noblista, który w swojej twórczości „daje głos temu, co niewypowiedziane”. I tak też jest w dwóch jego książkach dla dzieci.

W „Dziewczynce ze skrzypcami” pewna dziewczynka szuka swojego taty. Czuje, że jest on gdzieś niedaleko, ale nie wie, w którą stronę iść. W końcu rusza na poszukiwania, a melodia grana na skrzypcach pomaga jej pokonywać trudności i zarazem wskazuje drogę.

W „Kancie” 8-letni Kristoffer zastanawia się, jak to jest z tym Wszechświatem. Czy on gdzieś się kończy, a jeśli tak, to jak wygląda to „nic”, które znajduje się na końcu Wszechświata? A może wszyscy istniejemy tylko w śnie Olbrzyma? Takie pytania zadają sobie czasem także dorośli, którym się wydaje, że to co im się przydarza, może jest tylko snem i zaraz się obudzą w lepszej/gorszej rzeczywistości.

Dziewczynka ze skrzypcami

J.Fosse

Widnokrąg 2025

wiek: 6+

D.Marcero "Odkręćmy emocje"

Kiedyś o trudnych emocjach się nie mówiło („Trzeba być dzielnym!”), teraz już można, ale nadal trudne emocje są niechętnie przeżywane („Wszyscy są szczęśliwi, a ja jakoś nie”). Natychmiastowe zepchnięcie/zamknięcie trudnych uczuć do słoika wydaje się więc pomysłem całkiem dobrym – poczuję/pomyślę o tym jutro, czyli najlepiej – nigdy.

Taka historia przydarzyła się też królikowi Leosiowi. Leoś bardzo nie lubił czuć strachu. Próbował upychać strach w różne miejsca, aż w końcu skutecznie zamknął strach do słoika na dnie piwnicy. Za strachem poszły kolejno inne niewygodne uczucia – smutek, ekscytacja, złość, radość i samotność. Słoików ciągle przybywało, a Leoś nie czuł już prawie nic. Na szczęście do czasu.

Któregoś dnia tama się przelała i Leoś …znów zaczął czuć! Od tej pory, jeśli znów czuł się źle, nie odpychał tych uczuć, lecz:

- próbował „naprawdę je poczuć,

- porozmawiać o nich,

- spojrzeć każdemu w oczy,

- przytulić je,

- a potem wypuścić na wolność”.

Sama akcja książki "Odkręćmy emocje" nie jest może jakoś oryginalna, ale cenne jest, że dostajemy w niej prostą i przejrzystą instrukcję obsługi (trudnych) emocji; zatrzymać się, poczuć je, przytulić, by pójść dalej...

Odkręćmy emocje

D.Marcero

Levyz Books 2022

wiek: 5+

M.Strzelecka "Simona"

Modna obecnie postać Simony Kossak, to ktoś w rodzaju dawnych pustelników. Z własnego wyboru zamieszkała z dala od świata, bez prądu i bieżącej wody, w bardzo prostych warunkach. A wszystko po to, by być bliżej świata zwierząt i natury.

Niesamowite, jak bardzo ta polska przyrodniczka i badaczka zdołała zbliżyć się do zwierząt. Myślę, że współcześnie mało kto potrafiłby tak jak ona oddać swoje łóżko dzikowi czy tolerować latające po pokoju myszołowy. Postać Simony to więc trochę ogniwo łączące z bardzo dawnymi czasami, gdy człowiek mieszkał w lesie, był otoczony zielenią i dzikimi zwierzętami. Wydaje się, jakby od tamtych czasów minęło nie tysiąc lat, ale wręcz całe lata świetlne. Simona przypomina, że ten świat dzikiej natury wciąż istnieje tuż obok i że trzeba walczyć, by nie zniknął całkowicie. 

Simona

M.Strzelecka

Libra 2024

wiek: 10+

Z.Rock „Good story”

"Niezła historia" czyli kolejna odsłona opowieści o unikalności życia każdej osoby. Główny bohater żyje w przeświadczeniu, że urodził się po to żeby liczyć, jednak cały czas czuje, że nie do końca pasuje do swojego otoczenia. Przypadkowa wizyta w księgarni roztacza przed nim nowe światy, o których dotychczas nie miał pojęcia.

„Niezła historia” Z.Rocka to krótki picturebook zilustrowany w filmowym, amerykańskim stylu. Choć temat odkrywania własnego ja można spotkać w wielu książkach, „Niezła historia” wciąga przede wszystkim ilustracjami i intrygującą, dość oszczędną narracją. A przy tym, choć książka porusza popularny temat inności, główny akcent kładzie jednak na to, by obrana droga była przede wszystkim tą własną. Nie trzeba więc na siłę się buntować, by być innym niż wszyscy. Bo to, co ostatecznie ważne, to przeświadczenie o byciu reżyserem swojego życia;

„Czy to na pewno MOJA historia?

Nigdy nie powinniśmy pozwalać,

By inni pisali za NAS naszą historię.” 

 

Polski tytuł książki to „Niezła historia”, jednak oryginalna wersja angielska ("Good story") brzmi o wiele ciekawiej i bardziej wieloznacznie.

Niezła historia

Z.Rock

Nobell 2025

wiek: 10+