U.Stark "Krótka opowieść o miłości"

Jest zima, zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. A przy tym trwa wojna, jednak to zupełnie nie przeszkadza Fredowi, głównemu bohaterowi książki „Krótka opowieść o miłości”, zakochać się w koleżance z klasy, Elsie. Długo się zastanawia, jak wyrazić jej swoje uczucie, ale niewiele przychodzi mu do głowy.

Znakiem firmowym Ulfa Starka jest bezbłędne wczuwanie się w emocje swoich bohaterów i tak jest też tym razem. Fred odkrywa, że to co ważne w miłości, to ODWAGA. I tak, pewnego dnia odważa się stanąć w obronie Elsy, ryzykując rany na ciele czyli krwawiący nos. Jest to sytuacja swoistej inicjacji, gdy Fred z chłopca zamienia się w mężczyznę. Wzruszający w książce jest też opis relacji rodziców Freda. Pomimo rozłąki spowodowanej wojną widać, jak mocne łączy ich uczucie. Stark opisuje to wszystko tak, jak tylko on potrafi – prosto, nie wpadając przy tym w utarte schematy (co nie jest proste, bo o miłości napisano wszak wiele). Stąd, mimo chłodu zimy i wojny, gdzieś w tle czytelnik cały czas słyszy pokrzepiającą melodię przedwojennego szlagieru „Cheek to Cheek” Freda Astaire – to po tym artyście chłopiec odziedziczył imię.

Krótka opowieść o miłości

U.Stark, I.Bjors

Zakamarki 2024

wiek: 7+

J.M.Misiak „Wszystko będzie dobrze”

 Rodzice bohaterki „Wszystko będzie dobrze” właśnie się rozwiedli. Dziewczynka nie ma gdzie szukać wsparcia, bo nawet sami dorośli nie za bardzo sobie radzą z własnymi uczuciami. Siedząc sama w pokoju nagle dostrzega żabę i goniąc ją wkracza do fantastycznego świata, gdzie wszystko może się zdarzyć.

„Wszystko będzie dobrze” J.Misiaka to udany komiks dla dzieci, w jakiś stopniu oswajający trudne uczucia po rozstaniu rodziców. W fantastycznej krainie główna bohaterka nie za wiele mówi o tym, co czuje, ale widać, że na wskutek rozmaitych przygód nabiera dystansu do problemów w realnym świecie. W stosunkowo krótką akcję komiksu autor wplata ważne przesłanie o tym, że każdy człowiek jest częścią świata, w którym wszystko jest na swoim miejscu, pomimo rozmaitych (w końcu zwykle przemijających) problemów, a także ważne końcowe zdanie „dzieci nie odpowiadają za błędy dorosłych”.

Szkoda, że komiks nie jest trochę dłuższy, dobrze się go czyta i ogląda i czuć pewną świeżość, jeśli chodzi o komiksowy rynek. Wątek trudnych emocji dziecka niestety nie jest zbytnio rozwinięty, ale dobrze, że się pojawił, bo książek o rozwodzie rodziców wciąż na rynku jest niezbyt dużo.

Wszystko będzie dobrze

J.M.Misiak

Egmont 2014

wiek: 8+

U.Stark, „Uciekinierzy”

Gotfrid bardzo kocha swojego dziadka i widzi jaki ten jest nieszczęśliwy w domu opieki. Pewnego dnia postanawia pomóc dziadkowi w ucieczce, by mógł on ostatni raz zobaczyć rodzinny dom..

W „Uciekinierach” znajdziemy wszystko co najlepsze w książkach U.Starka; łobuzerski humor, realizm, wzruszającą relację wnuka z dziadkiem, tęsknotę za kimś, kogo już nie ma, a nawet pytania ostateczne (gdzie człowiek idzie po śmierci). A oprócz tego wartką, wciągającą fabułę i wzruszające zakończenie. Stark po raz kolejny pokazuje, jak DOBRA i wzruszająca potrafi być literatura dla dzieci, ile tematów można w niej poruszyć, nie wpadając przy tym w sztampowe dialogi i opisy przyrody.

Uciekinierzy

U.Stark

Zakamarki 2023

wiek: 6+

L.Carroll, H.Oxenbury "Przygody Alicji w Krainie Dziwów"

 „No, no, no! Często widziałam kota bez uśmiechu”, pomyślała Alicja. „Ale uśmiech bez kota?! Nigdy jeszcze w życiu nie spotkałam dziwniejszej rzeczy”.

„Przygody Alicji w Krainie Dziwów” L.Carrolla jest pięknie wydana, aż przyjemnie się ją trzyma w ręku. Twarda okładka, nastrojowe ilustracje Helen Oxenbury, jasne kolory, papier miły w dotyku. Książkę dobrze się też czyta. Nowe tłumaczenie płynnie prowadzi czytelnika, brak tu archaizmów które zdarzają się w starszych tłumaczeniach, język jest współczesny, choć bynajmniej nie na siłę uwspółcześniony. I przede wszystkim sama Alicja – przedstawiona w krótkiej, zwiewnej sukience - sprawia, że czytelnik nie ma wrażenia, że czyta dzieło, które ma już ponad 150 lat, lecz że jest to dziewczynka całkiem współczesna.

Dzięki tym zabiegom i na samą treść książki czytelnik patrzy świeżym spojrzeniem. Jak dla mnie w „Przygodach Alicji” niespecjalnie jest ważna akcja jako taka, bo jest to zbiór swoistych case'ów, z którymi dziewczynka co rusz musi się zmierzyć (zmniejszanie i zwiększanie ciała, dziecko, które nagle zamienia się w prosię, absurdalna herbatka u Szalonego Kapelusznika czy wreszcie spotkanie z Królową, która za byle co każe ścinać swoich podwładnych). Alicja próbuje odnaleźć się w tych dziwnych sytuacjach, a czytelnik razem z nią, i właściwie odgadnąć zagadki.

Trzeba przyznać, że mimo mijających lat, „Przygody Alicji” to wciąż lektura, której nie brak literackiej świeżości. Pewnie nie polubią jej ci czytelnicy, którzy akurat mają ochotę na romans czy realizm, bo L.Carroll bawi się konwencją, sprawdza granice absurdu, gdzieniegdzie wplatając takie dialogi, jak ten z Kotem z Cheshire. Tym samym zaprasza czytelnika do sprawdzenia własnych granic akceptacji dziwności i nonsensu. Pomimo (a może z powodu) tych dziwności przyjemnie pobyć w tej Alicjowej Krainie Dziwów, gdzie wszystko jest możliwe a główna bohaterka co rusz musi weryfikować swoją wiedzę o świecie i o prawach w nim rządzących.

Czy jest w przygodach Alicji jakaś logika? Mimo wszystko Alicja nauczyła się w tym dziwnym świecie jakoś funkcjonować i zarządzać, np. swoim wzrostem. A w naszym racjonalnym świecie też przecież dziwności i absurdy się zdarzają. Stąd nowe tłumaczenie tytułu książki – „Przygody Alicji w Krainie Dziwów” – wydaje się o wiele trafniejsze od Krainy Czarów. Za pewne o to wszak chodziło Carrollowi – zanurzyć czytelnika w nonsensie, podważyć ustaloną wiedzę o świecie, a także – dostarczyć inteligentnej rozrywki;)

A o innych wydaniach "Alicji" pisałam też TU

Przygody Alicji w Krainie Dziwów

L.Carroll, H.Oxenbury

Zysk i S-ka 2023

wiek: 9+

J.Mark "Trip i Trop"

Wilk i królik. Naturalni wrogowie, lecz w książce „Trip i Trop” ich los się przecina w leśnej lecznicy. Wilk leczy ranę po szyciu brzucha, królik zaś jest podłączony do kroplówki i czeka go długie leczenie. Nasi bohaterowie długo w lecznicy nie pobędą, w lesie pojawia się myśliwy, muszą uciekać. Wilk uznał, że królik uratował mu życie, więc musi spłacić dług biorąc go pod opiekę. Nie jest to łatwe, bo królik jest słaby, a w pewnej chwili nawet traci całe futro.

I w tym momencie czytelnik zaczyna się domyślać, że królik prawdopodobnie choruje na raka (wszędzie chodzi ze swoją kroplówką, a wilk robi mu zastrzyki), choć to słowo nigdzie w książce nie pada. Ale jeśli przyjąć, że tak właśnie jest, wtedy na wszystkie perypetie dwójki przyjaciół można spojrzeć jak na podróż przez długą chorobę, pełną upadków i wzlotów, gdzie osoba opiekująca się chorym nie raz musi wykazać się wielką determinacją i inwencją.  A także dosłownie walczyć o życie chorego.

W komiksie „Trip i Trop” nie ma za dużo czytania, mimo że jest on dość pokaźnej grubości. To, co w nim najcenniejsze, to, choć dość pobieżne, oswojenie tematu długotrwałej choroby i ryzyka śmierci. Ilustracje są miejscami żartobliwe, jednak czuje się wyraźną kruchość istnienia.

Trip i Trop

J.Mark

Tashka 2024

wiek: 8+

W.Talaga, A.Machoń „Cząberek”

 Kot Cząberek już na starcie swojego życia zaliczył falstart. Zamiast znaleźć się w kochającej rodzinie, ktoś wyrzucił go do lasu. Na szczęście przeżył i pewnego dnia zawędrował do miasta. To również nie było miejsce łatwe do życia, ale z czasem Cząberek nauczył się, jak w nim przetrwać. Kolejnym przystankiem w jego krótkim, ale intensywnym życiu było schronisko dla bezdomnych zwierząt i nowe wyzwania. Aż w końcu pewnego dnia zdarzył się cud…

„Cząberek” to komiks krótki, ale narysowany w atrakcyjnym, miejscami nieco disneyowskim stylu. To, co jednak porusza najbardziej, to niełatwy los Cząberka – z jednej strony historia jakich wiele, ale wciąż mocno poruszająca. Autorzy bardzo dobitnie pokazali, jak to jest mieć dom, lub go nie mieć. Ci, którzy go mają, często nie zdają sobie sprawy, jak to jest być po tej drugiej stronie i za domem tęsknić. „Cząberek” to mocny i wyraźny głos oswajający temat adopcji bezdomnego zwierzaka.

Cząberek

W.Talaga, A.Machoń

Egmont 2024

wiek: 6+

Sowie opowieści. E-E.Schmitt „Wyspa Wolności. O króliczkach, które nie słuchały rodziców”

 Rodzeństwo króliczków Lila i Danek świetnie się dogaduje. Cały dzień spędzają na zabawie, jednak nie lubią obowiązków i chodzenia do szkoły, a także tego, że w lesie trzeba zachowywać się cicho i spokojnie, żeby nie przeszkadzać innym. Uważają, że przestrzeganie zasad jest nudne i niepotrzebne.

W tej sytuacji sowa Minerwa postanawia zabrać rodzeństwo na Wyspę Wolności, żeby pokazać im, jak wygląda świat, gdzie każdy może robić co chce, czyli nie przestrzegać zasad i niczyich granic. Rodzeństwo szybko orientuje się, że na Wyspie Wolności niestety nie jest tak fajnie, jak im się wydawało; wszelkie konflikty rozwiązuje się siłowo i w praktyce rządzą najsilniejsi i najlepiej zorganizowani.

„Wyspę Wolności” warto przeczytać z dziećmi by wyjaśnić, dlaczego absolutna wolność jest pojęciem utopijnym, a wypełnianie nudnych obowiązków wbrew pozorom gwarantuje ład i bezpieczeństwo.

Wyspa Wolności. O króliczkach, które nie słuchały rodziców

 E-E.Schmitt

Media Rodzina 2022

wiek: 4+