„Widziałem pięknego dzięcioła” M.Skibiński, A. Bankroft

Niektórzy upierają się przy tym, żeby poznać przyszłość, wydaje się jednak, że lepiej nie wiedzieć co się zdarzy. Przyszłości nie znał również Michał Skibiński, 8-letni autor dziennika szczególnego, bo pisanego w wakacje tuż przed wybuchem II wojny światowej. Podczas gdy chłopiec zapisuje kolejne dni – 7 lipca, 8 lipca, 9 sierpnia itd., odnotowując rozmaite, całkiem zwyczajne wydarzenia (spotkanie z babcią, dziadkiem, spacer po lesie itp.) czytelnik wie, że z każdym dniem chłopiec nieuchronnie zbliża się do wybuchu wojny, kiedy wszystko się zmieni i już nigdy nie będzie takie jak dawniej.  W przyrodzie jednak, malowniczo sportretowanej przez A.Bankroft, nic nie wróży zbliżającej się apokalipsy – po drzewach chodzą dzięcioły, liście są wciąż uparcie zielone, pola żółkną jak to w sierpniu. Dopiero we wrześniu wszystko ciemnieje, nie tylko z powodu nadciągającej jesieni, zaś w połowie września dziennik się kończy. Wojna niestety trwa dalej.

Treści w książce jest niewiele, to co robi największe wrażenie to oczywiście ilustracje Bankroft; nawet te „przedwojenne” są bardzo nasycone kolorem, wręcz uginają się od nałożonej farby; niepokój czai się gdzieś w cieniu..

Widziałem pięknego dzięcioła

M.Skibiński, A.Bankroft

Dwie Siostry 2019

M.Strzelecka, „Beskid bez kitu”

Mieszkając od zawsze w mieście, coraz bardziej doceniam każdy kontakt z przyrodą. Choć pewnie nie zdecyduję się nigdy na mieszkanie na wsi (życie tam nie zawsze tak romantyczne jak się wydaje z punktu widzenia mieszczucha), to żałuję, że współczesne dzieci kontaktu z przyrodą mają coraz mniej (miasta się rozrastają, gatunki znikają itd.:() M.Strzelecka w swojej książce „Beskid bez kitu” pozwala jednak na chwilę przenieść się w sferę marzeń – wejść w buty Terki swobodnie jeżdżącej rowerem po lesie, samodzielnie budującej obserwatorium na drzewie czy podglądającej zwyczaje cierniokręta, albo wyobrazić sobie bardziej współczesną Nelę, która śpi w namiocie, boi się pająków, ale z czasem daje się uwieść przyrodzie – dowiaduje się jak wygląda wrotycz, dziewięćsił czy tojad.

Beskid niejedno ma imię i choć dla mnie najbardziej oczywisty i znany to Beskid Żywiecki, Beskid książkowy to ten Niski – spotkamy tu tajemnicze wzmianki o wysiedlonych łemkowskich wsiach i opuszczonych cerkwiach. Książka nie wyjaśnia jednak kontekstów historycznych – nie za bardzo interesują one 8-10 latków do których adresowana jest książka (choć można w niej znaleźć np. dialog dotyczący istnienia Boga). Młodszym dzieciom zwykle na wyobraźnię działa bardziej opowieść o wilku biegającym po lesie lub jak przetrwać w lesie z dala od cywilizacji niż zarysy historyczne.

Myślę, że warto przeczytać książkę dzieciom, które interesują się polską przyrodą, przy okazji wyjaśniając niejasności (Terka żyje w latach na oko 60.). Jeszcze lepszy niż książka byłby jednak wypad w przyrodę i zobaczenie na własne oczy dziurek w dziurawcu, albo śladów saren. Nie tylko w Beskid Niski - byle tam gdzie dziko.

Beskid bez kitu

M.Strzelecka

Libra PL 2020

Wiek: 8+

J. K. Rowling, „Harry Potter i Kamień Filozoficzny” wyd. ilustrowane

Trudno już sobie wyobrazić, jak mógł wyglądać H.Potter. Minęło wiele lat od pierwszej ekranizacji tej poczytnej serii, i nawet jak ktoś nie czytał książki ani nie oglądał filmu, to widział plakaty, gadżety, okładki książek. Mimo popularności Harry’ego mój 10-latek nie za bardzo ma ochotę ma czytanie książki i ja też nie namawiałam go do czytania, bo nie do końca gustuję w tego typu książkach (im dalej tym mroczniej, brr..) Z ciekawości pożyczyłam jednak wydanie zilustrowane przez Jima Kaya. Trzeba przyznać, że ilustracje w książce są rzeczywiście niesamowite, klimatyczne i intrygujące. Kay zilustrował do tej pory 4 części sagi, są to dobre wydania na prezent dla fana Harry’ego lub na zachętę do lektury.

A poniżej jeszcze kilka stron z 2 części przygód Harry'ego czyli z "Komnaty Tajemnic". 

Harry Potter i Kamień Filozoficzny

J.K.Rowling, J.Kay

Media Rodzina 2015

Wiek: 8+

K.Nowak "Kraina Nadziei"

Nadzieja to młoda gąsienica. Patrzy na rodziców tkwiących od zawsze w swoich kokonach i ma podejrzenie, że nie takie jest jej przeznaczenie jej samej. W głębi duszy bowiem Nadzieja marzy o lataniu i choć inne gąsienice/ kokony ją przed tym przestrzegają, Nadzieja czuje, że latanie jest możliwe…

Trochę się boję książek pisanych przez dydaktyków; bywa, że każde zdanie jest niesamowicie ważne, morał leje się z każdego akapitu, mało jest przestrzeni na przeżywanie historii po swojemu. Ale czytuję czasem blogojciec,  cenię humor autora, więc postanowiłam dać książce szansę, choć zwykle książek z tym typem ilustracji co w „Krainie Nadziei” nie czytuję dzieciom w ogóle (za dużo mocnych kolorów…)

Mimo tych obiekcji, książka jest ok. Co prawda cały czas mnie męczyło, dlaczego książkowi dorośli zatrzymują się na etapie bycia kokonem, skoro ten stan jest z natury bardzo przejściowy i po prostu nie da się w nim trwać wiecznie, ale rozumiem, że autor potrzebował takiej historii, żeby dobrze sformułować to co dla niego najważniejsze, czyli przesłanie. I to właściwie jest mój główny i jedyny zarzut do książki. Co prawda przydałoby się powycinać trochę złotych myśli, żeby książka nabrała więcej oddechu, ale jak podejrzewam niektórzy ludzie/ dzieci musza usłyszeć niektóre rzeczy bardzo wprost i najlepiej po kilka razy, żeby naprawdę USŁYSZEĆ w środku czyli w sercu. Ilustracje nie są w moim typie, ale „Kraina Nadziei” to książka przeznaczona przecież dla młodszych dzieci, a one (zwłaszcza dziewczynki jak np. moja 6-letnia córka) taki typ ilustracji bardzo lubią. A o tym, jak bardzo ważne jest spełnianie marzeń trzeba  opowiadać i przypominać wszystkim – i dzieciom, i dorosłym i zwłaszcza nastolatkom, których kokony zwykle najbardziej uwierają…

Kraina Nadziei

K.Nowak, A.Przybyłko

Book Ojciec 2020

Wiek: 5+

A.Skowrońska, “Alfabet niepodległości”, E.Nowak "Bitwa Warszawska 1920 roku"

Dwa lata temu miało miejsce świętowanie 100 rocznicy wydarzenia z 11 listopada 1918, w tym roku znów 100 rocznica, tym razem Bitwy Warszawskiej. O tym jak ważne było 20-lecie międzywojenne i co wtedy się wydarzyło, można przeczytać w książce A.Skowrońskiej „Alfabet niepodległości”. Już 9-latki dowiedzą się z niej nie tylko kim był j.Piłsudski, R.Dmowski czy J.Paderewski, ale też W.Korfanty czy I.Daszyński, a także czym były legiony, jaka atmosfera panowała w II RP i z jakimi pozaborowymi trudnościami musiała się zmierzyć. Książka napisana jest prostym językiem, a klimat epoki oddają świetne ilustracje J.Gebal.

Dzieciom nieco młodszym można podsunąć do samodzielnego czytania „Bitwę Warszawską 1920 roku” E.Nowak z serii Czytam sobie. Znajdziemy tu nie tylko krótki opis tła historycznego i atmosfery jaka panowała w Polsce przed bitwą, lecz także krótką historię dwojga rodzeństwa Antka i Zosi, którzy osobiście wzięli udział w bitwie. Moi chłopcy przeczytali książkę z dużym zainteresowaniem. 

Alfabet niepodległości

A.Skowrońska, J.Gębal

Muchomor 2018

Wiek: 9+

Bitwa warszawska 1920

E.Nowak, A.Kopff

Egmont 2020

Wiek: 7+

D.Walser, J.Pieńkowski „Baśnie Polskie”

Jana Pieńkowskiego znają głównie angielskie dzieci, bo to w Wielkiej Brytanii polski artysta ilustruje książki, w tym poczytną serię dla najmłodszych o wesołej czarownicy Meg. Kilka lat temu ukazał się jednak w Polsce zbiór tradycyjnych polskich baśni, będący tłumaczeniem z angielskiego i zilustrowany właśnie przez Pieńkowskiego. Treściowo bardzo nam się ten wybór baśni podobał – znalazły się tam wszystkie te najpopularniejsze, na długość w sam raz żeby 5-latek wytrzymał czytanie, bez archaizmów a zarazem nieinfantylnie. Tym co jednak najbardziej przyciąga uwagę to oczywiście ilustracje Pieńkowskiego - jedyne w swoim rodzaju (przypominające ludowe wycinanki), tworzące nastrój niesamowitości i często grozy. Przyznam jednak szczerze, że gdzieniegdzie przeszkadzały mi czarne twarze bohaterów – w polskiej kulturze kojarzą się one raczej demonicznie, choć rzecz jasna w baśniach grozy bywa sporo, można spotkać wiele nadprzyrodzonych postaci jak rusałki, diabły itp. Zapewne czarne twarze nie są przypadkiem – chodziło o podkreślenie tajemniczości, która również w baśniach jest ważna.

A tutaj można popatrzeć, jak Pieńkowski ilustruje książki o Meg – ilustracje są proste i wesołe 😊

Na youtubie można podejrzeć inne dzieła Pieńkowskiego w formie pop up – np. „The Hounted House”. Jest rewelacyjny!

Baśnie Polskie

D.Walser, J.Pieńkowski

Muchomor 2014

Wiek: 5+

Meg’s Fancy Dress

H.Nicoll, J.Pieńkowski

Ladybird Books 2005

Wiek: 2+